خوشی علامه حسن زاده املی
مه ره در كوه و وشه چنّه خوشه بخورم واش و ولك كوه و وشه
نه نومى بورم از اين و از اون نه از خوش و نخوش و ته شه و مه شه
19/ 4/ 1350
ترجمه
مرا در کوه و بیابان چقدر خوشی است
از برگ و شاخه های درختان کوه و بیابان بخورم
نه از این و ان نامی ببرم
نه از خوشی و ناخوشی و مال من است و ما اوست
متاع عشق
متاع عشق چى بازار داينه خريدارون بىآزار داينه
خريدارى چو بابا طاهر لر خريدارى چون من در لار داينه
19/ 4/ 1350
ترجمه
متاع عشق چه بازاری دارد
خریداران بی آزاری دارد
خریداری چو بابا طاهر لر
خریداری چون من در لار دارد
مقامات عرفانی علامه حسن زاده آملی از زبان خودشان
اشعار عجیب و پر رمز و راز علامه حسن زاده آملی که اواخر ماه مبارك رمضان 1388 ه ق سروده شده است. این اشعار به گوشه ای از مقامات عرفانی ایشان اشاره دارد.
من نه مرد اين ورو نه مرد اونور هسّمه
من گرفتار دل و شه جانه دلبر هسّمه
من بيمه اتّا كلو او دكته پيته زغال
شكر كمّه كه اسا خورشيد خاور هسّمه
تا شه خودّه بر كنارها كردمه از گيرودار
پادشاه اقتدار هفت كشور هسّمه
تو شه خودّه اشنى نونى كى هسّى اى برار
من شه خودّه اشمه و يمّه كه محشر هسّمه
لطف اون جانه خدا هسّه كه در درياى علم
هم كه كشتى هم كه لنگر هم كه بندر هسّمه
دين پاك مصطفى ره به علىّ مرتضى
هم سپاه و هم سلاح و هم كه سنگر هسّمه
نصف شو كه پرسمه گيرمه وضو خومّه نماز
كمّه چى پروازها با اين كه بىپر هسّمه
شو كه بيّه شوپر هرور خوانه شونه پرزنون
جانه آمي من مگر كمتر ز شوپر هسّمه
خوانى از سرّ حسن سر در بيارى دون كه من
بنده فرمونبر آل پيمبر هسّمه
ترجمه
من نه مرد اینسو و نه من مرد آنسومیباشم
من گرفتار دل و دلبر عزیز خودم هستم
من یه تکه ذغال ترد در آب افتاده بودم
شکر مینمایم که اکنون خورشید خاور هستم
تا خودم را از گیر و دار برکنار نمودم
پادشاه اقتدار هفت کشور شده ام
ای برادر تو به خود مینگری اما نمیگویی کیستم
من که به خویشتن مینگرم میبینم که محشری هستم
لطف آن خدای عزیز است که در دریای علم
هم کشتی و هم لنگر و هم بندر میباشم
دین پاک مصطفی و راه علی مرتضی را
هم سپاه و هم سلاح و هم سنگر می باشم
نیمه شب که بیدار میشوم و وضویی میسازمو نماز میخوانم
چه پروازهای میکنم با اینکه بال و پری ندارم
شب که میشود شب پره به طرف که میخواهد پر میزند
عزیز من بگو که آیا من از شب پره کمتر هستم؟
آیا میخواهی از سر حسن سر در بیاوری؟
من بنده فرمانبر آل پیمبر میباشم
وجیین کردن زمین جان
برزيگرونّه بديمه بينجه جار بينجه جارّه و جين كردنه خوار خوار
مره بأوتنه اى جانه برار شه دكاشته و جينها كن و خوار دار
2 ج 1، 1391 ه ق
ترجمه
برزگران را در زمین کشاورزی(کشت برنج) دیدم
زمین کشاورزی را به خوبی و با دقت وجین می کردند
به من گفتند ای برادر جان
کاشته های خودت را وجین کن و خوب نگهداری کن
وجین :از بین بردن علف های هرز را از زمین کشاورزی گویند
چه باشم؟
اگر ته مجنون نبوام پس چى بوأم اگر ته قربون نبوام پس چى بوأم
اگر ته وسرّ مه جانه خاره همدم در كوه و هامون نبوام پس چى بوأم
28/ 5/ 1348
ترجمه
اگر مجنون تو نباشم پس چه باشم؟
اگر قربانی تو نشوم پس چه شوم
اگر برای تو جان من رفیق خوبی است
در دشت و صحرا نباشم پس چه باشم؟
زخم و تیر یار شیرین است
ته تير كه بدل هنيشه چنّه خواره زخمى كه تو بزوئى چى مزه داره
دشمن گرمى نرمى چى ناگواره آمى كه تنّي كنّه و نه بلاره
كنه پيش بورم حرفى پيداها كنم تا بتونم ته وصف و ثناها كنم
اى توشه دونّى چى نازنين وجودى مره لفظ هاده كه من أداها كنم
ع 1، 1389 ه ق
ترجمه
تیر تو که به دل اصابت نموده چه خوب است
زخمی که تو زدی چه مزه ای دارد
محبت و ملاطفت دشمن چه ناگوار است
عزیزی که تندی میکند با من به فدای او
پیش چه کسی بروم که حرفی پیدا کنم
تا بتوانم وصف و ثنای تو را بنمایم
تو خودت میدانی چه وجود نازنینی هستی
به من لفظ بده تا بتونم که ادایش کنم
زمین گیر را دست گیر
مه دسّه هماس كه زمى گير بايمه مه چك تله دكت و ناگزير بايمه
گته مه كه پير بيمه شه كار ره رسمه كاره رس نيمه اسا كه پير بايمه
6/ 8/ 1347
ترجمه
دستم بگیر که زمین گیر شده ام
پا در دام افتاده و ناگزیر شده ام
میگفتم که در پیری به کارم میرسم
کاری از من بر نمی آید حال که پیر شده ام
جام جم علامه حسن زاده آملی
بشنو سّمه جامجم جهون نمائه جام طلسمى هسّ و گرون بهائه
نو نسّمه كه و رمزى از امائه همين هسّه كه خدا مره هدائه
جانى كه ته سر نيه صفا نداينه كارى كه ته سر نيه سزا نداينه
شاهى كه ته در خنه گدا نبوئه بيچاره بهاى يك گدا نداينه
28/ 7/ 1347
ترجمه:
شنیده ام جام جم جهان نما است
جام طلسم شده است و گران بها است
نمیدانسستم که رمز و رازی در خود ما است
همین چیزی است که خدا به من دادست
جانی که برای تو نیست صفا ندارد
کاری که برای تو نیست جزا ندارد
شاهی که در خانه تو گدا نباشد
بیچاره بهای گدا را هم ندارد
دو بیتی عاشقانه مازندرانی از علامه سحن زاده آملی
امشو من چنّه راز و نيازها كنّه
چنّه ذكر هاكردم و نمازها كنّه
تا دل سحر بر سيمه شه دل وا
ديماشه جانه آمى پروازها كنّه
12/ 8/ 1347
ترجمه
امشب من چقدر راز و نیازها می کنم
چقدر ذکرها کردمو چقدر نمازها خواندم
تا دل سحر رسیدم دل خود را باز می کنم
ای عزیز من چه پروازها که میکنم در این شب
اشعار زیبای طبری از آیت الله حسن زاده آملی
اي ونگ شام اذان بمؤئه مه گوش
مه تن بلرزسّ و مه دل بموئه جوش
هي روزّه شوكمّي و شوره كمّى روز
ناگهون گننه برو چاركس دوش
وضو بيتمه بخونّم شه نمازّه
خداءه پيش بورم راز و نيازّه
امشو جمعه شو هسّ و اميدوارمه
احياها كنم همين شوء درازّه
امشوئه تاريكى چنّه مزه داينه
مزه شوهاى ماه روزه داينه
مه دلّه نمّه امشو چى كارد بوشه
انّه آه و ناله داينه و سوزه داينه
11/ 7/ 1347
ترجمه
باز صدای اذان شام به گوش من آمد
تنم بلرزید و دلم به جوش آمد
هی امروز و فردا میکنیم و شب را روز مینماییم
ناگهان خطاب میرسد که برو بر دوش چهار نفر)(شاره به مرگ و حمل با تابوت)
وضو گرفتم که نمازم را بخوانم
نزد خدا راز و نیازم را ببرم
امشب شب جمعه است و من امیدوارم
این شب دراز را با بیدار بودن احیا نمایم
تاریکی امشب چه مزه ای دارد
لذت شبهای ماه رمضان را دارد
نمیدانم امشب دلم را چه شده است
که انقدر آه و ناله دارد و پر سوز و گداز است
و شنا سگ پيش دم بدئن خورمه قسم
سگ هم وره خوارنى و گنهخوار نيه
17/ 6/ 1347
من كي هسّمه كه بووم توره خوامه
من چى هسّمه كه بووم ته فدامه
شه خودّه كه أشمه اتّا گدامه
ته سايه كه مه سر دره پادشامه
7/ 7/ 1347
دو بیتی زیبای تبری (مازندرانی) سروده علامه حسن حسن زاده آملی
توره كه دارمه مال و مناله كورمه زر ره كه دارمه سنگ و سفالّه كورمه
اونى كه وسّه ياد بايرم باينّه حرف زيادى و قيل و قالّه كورمه
اتّا چكّه اوبوين چىها بايّه ريكاء و كيجاء خوشنما بايّه
صاحب هزارون ادّعا بايّه از قدرت اون جانه خدا بايّه
5/ 7/ 1347
ابیات طبری علامه حسن حسن زاده آملی
بسم الله كه مبدء كائناته
بسم الله كه سرچشمه
حياته
بسم الله كه كليد مشكلاته
بسم الله كه شافع
عرصاته
------------------------------------------------------
يك و چار و هفت و يكهزار و يك نوم
ته نوم هسّ و ته نوم
هرگز نبونه گوم
هفت دريو مركّب بووه صد هزار بار
توم بون و
ته نوم هسّه كه نبونه توم
------------------------------------------------------------
ذكر يونسى باب مرا ده يارون
حاجت
بخواهين خدا جواده يارون
شكار غافل صيد صيّاده يارون
دنيا
صيّاد و شيطون شيّاده يارون
29/ 12/ 1354
مقدمه حضرت علامه حسن زاده آملی بر مجموعه ابیات طبری (مازندرانی) خویش که تقدیم به خواجه ابوسیعید آملی نمودند
اين كمترين به سه زبان تازى و پارسى و تبرى، اشعار بسيار سروده است.
ديوان اشعارم به تازى و پارسى، مقدارى مكرر به طبع رسيده است. اين كلمه اشعارى به زبان تبرى است كه به خواهش دوست فاضل گرانقدرى برايش ارسال داشته ايم:
بسم اللّه الرّحمن الرّحيم
الحمد لله رب العالمين
اين صحيفه را- كه حاوى ابياتى به زبان تبرى از طبع خامل اين باقل: حسن حسنزاده آملى است- به پيشگاه والاى مولايش دانشمند گرانقدر جناب «خواجه ابو سعيد آملى» حاج آقا رضا ولائى (زاده الله المتعالى القرب إليه) تقديم مىدارد. إن الهدايا على مقدار مهديها.
22 ذي القعده 1415 ه ق- 2/ 2/ 1374 ه ش
بسم الله خیر الاسماء