علامه حسن زاده آملی

باغبانى بنفشه مى انبود

گفتم اى كوژپشت  جامع كبود

اين چه رسمى است  در جهان كه تو رااست

پير ناگشته بر شكستى زود

گفت  پيران شكسته دهرند

در جوانى شكسته بايد بود

از اين تعبير قصد تحقير سالخوردگان ندارم , ولى آنچه در احوال ارباب وصول و اصحاب  كشف  و شهود خوانده ايم و شنيده ايم اغلب  آن بزرگان در جوانى كه شجره ملعونه دنيا در آنها ريشه نداونيده بود به مقامات  سامى نائل شدند . اين قرآن حكيم است  كه درباره اصحاب  كهف  فرمايد : نحن نقص عليك  نبأهم بالحق انهم فتية آمنوا بربهم وزدناهم هدى .

ابذلوا ارواحكم يا عاشقين

ان تكونوا فى هوانا صادقين

داند اين را هر كه زين ره آگه است

كاين وجود همنشين سد ره است

گوى دولت  آن سعادتمند برد

كو به پاى دلبر خود جان سپرد

گر همى خواهى حيات  و عيش خوش

گاو نفس خويش را اول بكش

در جوانى كن نثار دوست  جان

رو عوان بين ذلك  را بخوان

پير چون گشتى گران جانى مكن

گوسفند پير قربانى مكن

اين بنده در نكاتش آورده است  كه : هر وقت  به ياد اويى جوانى.  الحسن و الحسين سيد اشباب  اهل الجنة  اذ أوى الفتية الى الكهف  فقالوا ربنا آتنا من لدنك  رحمة وهيى لنا من أمرنا رشدا  فى الكافى  عن الصادق عليه السلام انه قال لرجل ما الفتى عندكم ؟ فقال له : الشاب  , فقال : لا , الفتى المؤمن , ان اصحاب  الكهف  كانوا شيوخا فسماهم الله فتية بايمانهم  .

و فى الصافى : و العياشى  عنه عليه السلام مثله الا انه قال كانوا كلهم كهولا , و زاد من آمن بالله و اتقى فهو الفتى  .

البته مقصود نه اين است  كه سالخورده اگر بخواهد كودك  نفس خويش را از شير دايه دنيا باز گيرد محال باشد ولى سخت  دشوار است  .

اين ابن مسكويه عالم عظيم الشأن اسلامى امامى است  در كتاب  گرانقدر خود طهارة الاعراق گويد : و ليعلم الناظر فى هذا الكتاب  انى خاصة قد تدرجت الى فطام نفسى بعد الكبر و استحكام العادة و جاهدت  جهادا عظيما . مى بينى كه چگونه ابن مسكويه مى گويد : در زمان پيرى و استوار شدن عادت درجه درجه به فطام نفس خويش پيش مى رفتم و جهادى بزرگ  كرده ام تا بدان نايل شده ام .

منبع: ده رساله فارسی